Τρίτη 27 Νοεμβρίου 2012

"Ξέφραγο" αμπέλι οι τουριστικές επενδύσεις



Ακόμα και θεσμοθετήματα-σημεία αναφοράς, όπως οι περιβαλλοντικές μελέτες έργων (!), μπαίνουν πλέον στο χρονοντούλαπο της ιστορίας στην Ελλάδα των μνημονίων και των ειδικών συνθηκών. Για του λόγου το αληθές, την Παρασκευή υπογράφτηκε η σχετική ΚΥΑ, με την οποία καταργούνται πλέον οι περιβαλλοντικές μελέτες για πάσης φύσης επενδύσεις στον τουριστικό τομέα (από επεκτάσεις και ανεγέρσεις ξενοδοχειακών μονάδων μέχρι κατασκηνώσεις και θεματικά πάρκα).

Στη θέση των περιβαλλοντικών μελετών θα ισχύει πλέον για το 85% των τουριστικών επενδύσεων μια πανελλαδική δέσμη κανόνων, οι λεγόμενες Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις Έργων Τουρισμού. Πρόκειται για μια εξέλιξη που προκαλεί, όπως φαίνεται και από τις πρώτες αντιδράσεις από πλευράς ΤΕΕ/ΤΑΚ και Περιφέρειας Κρήτης στη "Ν.Κ.", έντονο προβληματισμό, ενστάσεις και πολλαπλά ερωτηματικά.

Διότι, ναι μεν δεν αποκλείεται το νέο καθεστώς να λειτουργήσει ευνοϊκά σε κάποιες περιπτώσεις μικρών επενδύσεων, όπου οι επενδυτές δεν έχουν την πολυτέλεια χρήματος και χρόνου να μπλέκουν στη διαδικασία των περιβαλλοντικών μελετών, των γνωμοδοτήσεων από τοπικά θεσμικά όργανα, δημοτικά, περιφερειακά συμβούλια κ.τ.λ., όμως ελλοχεύει κίνδυνος περιοχές αμιγούς τουριστικού ενδιαφέροντος, όπως η Κρήτη, να γίνουν «ξέφραγο αμπέλι» στις ορέξεις κάθε ξένου πρώτιστα επενδυτή.

Αυτό θα έχει οδυνηρές πιθανώς επιπτώσεις για το περιβάλλον και την "ταυτότητα" συγκεκριμένων περιοχών, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα αντίδρασης εκ μέρους της Αυτοδιοίκησης, η οποία δε θα γνωμοδοτεί καν πλέον για τα έργα, αφού δε θα εκπονούνται και θα υποβάλλονται ΜΠΕ.

Η επίμαχη ΚΥΑ
Για να τα πιάσουμε όμως αναλυτικά... Όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος, «στο πλαίσιο της προσπάθειας του ΥΠΕΚΑ για την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος και την παράλληλη ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, που ξεκίνησε με την ψήφιση του Ν. 4014/2011, υπεγράφη από τον υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Ευάγγελο Λιβιεράτο η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για τις Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ) έργων τουρισμού.

Με την εν λόγω ΚΥΑ απλοποιείται και συντομεύεται η διαδικασία για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων του τουριστικού τομέα (ξενοδοχειακές μονάδες, κατασκηνώσεις, θεματικά πάρκα κ.λπ.) που χαρακτηρίζονται από τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις. Για τα συγκεκριμένα έργα δε θα απαιτείται πλέον υποβολή και αξιολόγηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, αλλά θα υπόκεινται στους περιβαλλοντικούς όρους που καθορίζονται στην υπογραφείσα ΚΥΑ.

Οι όροι αυτοί (ΠΠΔ) θα χορηγούνται αυτοδίκαια στους ενδιαφερόμενους μαζί με την έγκριση καταλληλότητας οικοπέδου ή γηπέδου ή την έγκριση αρχιτεκτονικής μελέτης ή το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας ή άλλη σχετική άδεια, όπως κατά περίπτωση καθορίζεται στην ΚΥΑ και κατόπιν συμπλήρωσης από τους ενδιαφερόμενους ειδικού εντύπου-δήλωσης, που στόχο έχει να οριοθετεί τα ειδικά χαρακτηριστικά του έργου, ώστε να γίνεται η αυτοδίκαιη υπαγωγή σε ΠΠΔ».

Επίσης επισημαίνεται ότι «με την έκδοση των Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων δε θα χρειάζεται να υποβληθεί καμία μελέτη για το 85% των οικονομικών δραστηριοτήτων, καθώς αυτοδίκαια και άμεσα οι ενδιαφερόμενοι πολίτες ή επιχειρήσεις αναλαμβάνουν την ευθύνη να τηρούν τα προβλεπόμενα στα ΠΠΔ. Όσον αφορά στο υπόλοιπο 15% που θα απαιτείται να κάνουν μελέτες, με βάση το Ν. 4014/2011, ο χρόνος έκδοσης των Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) είναι από 6 έως 8 μήνες. Σήμερα, ο μέσος όρος έγκρισης μελετών είναι τουλάχιστον οι 20 μήνες, ενώ παρατηρούνται περιπτώσεις όπου αυτό το διάστημα ξεπερνά και τα 5 έτη».

Τα ερωτηματικά
Αυτά λοιπόν αναφέρει η ανακοίνωση του ΥΠΕΚΑ. Η φιλοσοφία και ο στόχος της ρύθμισης είναι προφανή. Η κυβέρνηση θέλει να απλοποιήσει τη διαδικασία, τους χρόνους και να διευκολύνει τη διαδικασία αδειοδοτήσεων για επενδύσεις στον τουριστικό τομέα. Εκείνα όμως που δεν αναφέρει η ανακοίνωση είναι τα εξής...

Οι πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις, που θα ισχύουν ως γενικό πλαίσιο πανελλαδικά, μπορούν να καλύψουν εξίσου τα περιβαλλοντικά δεδομένα και ζητήματα, όπως θα έκανε μια εγκεκριμένη περιβαλλοντική μελέτη, η οποία θα ήταν προφανώς πιο αναλυτική και θα προέβλεπε πιο εξειδικευμένους και δεσμευτικούς για τον επενδυτή όρους; Γιατί είναι μάλλον ηλίου... φαεινότερο πως υπάρχει σαφής διαφορά ανάμεσα σε μια μεγάλη τουριστική επένδυση με ξενοδοχεία και θεματικά πάρκα στην Καλαμάτα και σε μια αντίστοιχη επένδυση π.χ. στη Σητεία ή στη Παλαιόχωρα Σφακίων.

Και - εξίσου σημαντικό - ποια η δυνατότητα αντίδρασης με το νέο καθεστώς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της ίδιας της τοπικής κοινωνίας απέναντι σε μια τυχόν οχλούσα περιβαλλοντικά επένδυση; Αφού η Τοπική Αυτοδιοίκηση ουσιαστικά δε θα έχει καν πλέον τη δυνατότητα να εξετάζει και να γνωμοδοτεί επί περιβαλλοντικών μελετών και ουσιαστικά θα παρακάμπτεται πλέον πλήρως;

Ελλείψει δε περιβαλλοντικών μελετών, πάνω σε τι ακριβώς θα προσφεύγει π.χ. στο ΣτΕ ένας Δήμος, ένας περιβαλλοντικός ή πολιτιστικός σύλλογος ή η ίδια η τοπική κοινωνία απέναντι σε μια τυχόν οχλούσα περιβαλλοντικά επένδυση; Αφού η Τοπική Αυτοδιοίκηση ουσιαστικά δε θα έχει καν πλέον τη δυνατότητα να εξετάζει και να γνωμοδοτεί επί περιβαλλοντικών μελετών και ουσιαστικά θα παρακάμπτεται πλέον πλήρως;

«Γη και ύδωρ» στο βωμό τους κέρδους
Ακριβώς τα σοβαρά αυτά ερωτήματα βρίσκονται στο μυαλό του τοπικού τεχνικού κόσμου. Ο πρόεδρος της Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΑΚ Πέτρος Ινιωτάκης κάνει λόγο καυστικά για «ένα ακόμα βήμα αποδόμησης θεσμών» και για «προσφορά γης και ύδατος σε κάθε λογής ξένο επενδυτή».


«Βλέπουμε δυστυχώς σπασμωδικές κινήσεις από την κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να αναχαιτίσει την πρωτοφανή ύφεση, ανεργία και ισοπέδωση της ανάπτυξης. Μετά τα μνημόνια, προχωρά σε μια σειρά μέτρων που ανοίγουν τα πάντα διάπλατα για κάθε επενδυτή. Από το εξωτερικό κυρίως, όπως και κάποιους εγχώριους επενδυτές, οι οποίοι έβγαλαν τα λεφτά τους στο εξωτερικό και θα 'ρθουν τώρα να αγοράσουν τη γη που ο κάθε Κρητικός, ο κάθε Έλληνας δε θα μπορεί να κρατήσει. Έχουμε λοιπόν σε εξέλιξη τη 2η πράξη του δράματος.


Μετά από τα μέτρα που λεηλάτησαν την ελληνική κοινωνία, τώρα πλέον, στο... όνομα των επενδύσεων, θα εξαγοράζονται τα πάντα, ελλείψει περιβαλλοντικών μελετών ή άλλων θεσμικών μέτρων που παρείχαν μια θεσμική προστασία στους πολίτες, στον τόπο και στο περιβάλλον. Και θα πάμε στη συνέχεια σε μια χαοτική κατάσταση... όπου τα ΣΧΟΑΑΠ, ο χωροταξικός σχεδιασμός και όλα όσα το ΤΕΕ έχει αναδείξει ως μια πολύ σημαντική παράμετρο της ζωής των Ελλήνων θα καταστρατηγούνται», σχολίασε ο κ. Ινιωτάκης, με τον αντιπεριφερειάρχη Περιβάλλοντος Νίκο Καλογερή να μην κρύβει και αυτός τις επιφυλάξεις και τον προβληματισμό του, σημειώνοντας χαρακτηριστικά:

«Δεν έχω δει διεξοδικά την ΚΥΑ, επειδή ήμουν στο εξωτερικό και θα ήθελα πραγματικά να τη μελετήσω για να δω ποιες κατηγορίες επενδύσεων ακριβώς υπάγονται και ποιες εξαιρούνται. Όμως ως γενική παρατήρηση θα πρέπει να πω τα εξής: Για συγκεκριμένες, μικρές, επενδύσεις, π.χ. για μια πισίνα ή μια κτηριακή επέκταση σε ένα υφιστάμενο ξενοδοχείο, ναι, είναι και λογικό και θετικό να μην απαιτείται περιβαλλοντική μελέτη. Όμως, για επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, όπως π.χ. στο Κάβο Σίδερο, αλλάζει τελείως το θέμα. Δεν μπορώ να διανοηθώ καν ότι για τέτοιου είδους επενδύσεις, που αλλάζουν τελείως "χάρτη" σε μια περιοχή, δε θα απαιτούνται περιβαλλοντικές μελέτες που θα περνούν από διαβούλευση σε τοπικό επίπεδο, μέσω της θεσμοθετημένης διαδικασίας στο Περιφερειακό Συμβούλιο κ.τ.λ.

Θα πρόκειται για μια μεγάλη "χοντράδα", ας μου επιτραπεί, και εμείς θα το πολεμήσουμε... Εξάλλου ως Περιφέρεια έχουμε αποδείξει, γνωμοδοτώντας αρνητικά για αρκετές ξενοδοχειακές μονάδες που σχεδιάζονταν σε περιοχές Νatura, πως έχουμε μέγιστη προτεραιότητα την προστασία του περιβάλλοντος και του δημόσιου συμφέροντος».

1 σχόλιο:

  1. Ο ΒΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΣΥΝΕΧΩΣ ΕΠΙΤΑΧΥΝΕΤΑΙ.

    Πλέον έπεσαν οι μάσκες για το που μας πάνε. Αν και αυτό θα βοηθήσει μικρότερες, χαμηλής όχλησης επενδύσεις Θα έπρεπε να υπάρχει ένα πάνω όριο στην φύση, στον προϋπολογισμό αλλά και στην έκταση της επένδυσης για να εξαιρείται της ΜΠΕ.

    Είναι απαράδεκτο πάλι, γενναιόδωρα επιδοτούμενα από την πολιτεία (το σύνηθες πλέον) χοντρολαμόγια, να αφήνονται να επιφέρουν βαριές αρνητικές επιπτώσεις εναντίον του τόπου, με το πρόσχημα μιας οιασδήποτε τουριστικής επένδυσης..... ΔΕΝ ΜΑΘΑΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΤΙΠΟΤΑ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ;

    Αν και πουθενά στην Ευρώπη σήμερα δεν γίνονται επενδύσεις χωρίς ΜΠΕ, αφού ελέγχονται περιβαλλοντικά για το κάθε τι, οι επενδυτές ερχόμενοι στο ξέφραγο αμπέλι, στην Ελλάδα, θα μπορούν νομιμοφανώς (αλλά πιθανώς αντικοινωνικά και ανήθικα), να πραγματοποιήσουν ότι ασχήμια θέλουν πάνω στον τόπο μας χωρίς να δίνουν λόγο ή δεκάρα για επιπτώσεις.

    Ίσως να υπάρξουν θετικές επενδύσεις αλλά σίγουρα θα υπάρξουν και πολλές αρνητικές.

    Οπωσδήποτε όμως εκφυλίζεται έτσι περαιτέρω η χώρα σε μια αφρικανολατινοαμερικανική μπανανία με εκατομμύρια άνεργους και ανασφάλιστους, αλλά και συνάμα μουγκούς πολίτες αφού, ενάντια στις συνθήκες του ΟΗΕ, της ΕΕ και του Διεθνούς Δικαίου, εδώ θα τους έχει αφαιρεθεί κάθε στοιχειώδες δικαίωμα λόγου από κολοσσιαία ιδιωτικά συμφέροντα που θα επιβάλλουν συστηματικά και επιλεκτικά ευνοϊκές προς αυτούς νομοθεσίες (δες πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ).

    ΕΠΕΙΔΗ ΗΔΗ ΤΟ ΙΔΙΟ ΕΓΙΝΕ ΣΤΑ ΜΟΥΛΩΧΤΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΜΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ, ΑΝΤΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΛΙΟΣ, ΕΙΝΑΙ ΦΑΝΕΡΟ ΟΤΙ ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΩΝΤΕΣ ΣΤΟΧΕΥΟΥΝ ΝΑ ΑΝΟΙΞΟΥΝ ΤΟ ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟ ΟΛΕΣ ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ ΤΙΣ ΠΟΡΤΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΟΛΙΚΗ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΕΣΜΕΥΣΗΣ (ΚΑΙ ΛΟΓΟΔΟΣΙΑΣ) ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΣΗΣ ΦΥΣΕΩΣ ΕΡΓΑ.

    Πρέπει λοιπόν επιτέλους να επέμβει ενεργά η κοινωνία και να βάλει ξανά τα φρένα που βγάζουν οι δοσίλογοι, πρωτού ο τόπος μας υποστεί μια τεράστια εθνική περιβαλλοντική καταστροφή αντίστοιχη αυτής της εθνικής οικονομίας. Εάν όχι, απλά θα αφήσουν τα λαμόγια να ισχυρίζονται γελώντας και στο μέλλον ότι "μαζί τα φάγαμε".

    Σπύρος Βροντινός, Δρ. Πολιτικός Μηχανικός

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Στο ιστολόγιο "Ανάβλοχος" δημοσιεύονται μόνο επώνυμα σχόλια, δηλαδή σχόλια τα οποία, είτε στην αρχή είτε στο τέλος, φέρουν το ονοματεπώνυμο του συντάκτη.